Rozpad Związku Radzieckiego uwolnił spore obszary świata spod kontroli jednego ośrodka władzy. Powróciła „wielka szachownica” i walka o wpływy między graczami geopolitycznymi o różnej skali i sile: globalnymi, regionalnymi i lokalnymi. Jelcynowskie „bierzcie władzy ile zdołacie unieść” stało się symbolicznym katalizatorem rozwoju nacjonalizmów na obszarze całego ZSRR. Dominującą tendencją stała się dezintegracja, która nie zatrzymała się na powstaniu 15 nowych państw – byłych republik związkowych, ale sięgnęła również poziomu regionalnego. Pojawiło się szereg konfliktów zbrojnych. Wojny te wydawały się być lokalne w przestrzeni postradzieckiej (Górski Karabach, Naddniestrze, Abchazja, Czeczenia itd.), jednak dla żyjących tam społeczności były i są globalne, gdyż obejmują cały ich świat. Skutki tychże konfliktów będą odczuwalne przez następne pokolenia.

Dezintegracja odbywa się nie tylko na polu politycznym, ale również kulturowym i gospodarczym. Odrodziły się antagonizmy i stereotypy. Kultywowanie pamięci o zbrodniach stało się częścią tożsamości i w myśl polityków ma budować nowy patriotyzm. Sięgnięto po sankcje handlowe. Zerwane zależności uwolniły drzemiące demony.

Od czasów elekcji W. Putina Kreml podejmuje jednak działania odwrotne i podejmowane są wysiłki na rzecz integracji. Na poziomie międzynarodowym objawia się to poprzez tworzenie różnych organizacji oraz forsowanie idei, które miałyby być atrakcyjne dla całego obszaru postradzieckiego. W Rosji bardzo często mówi się już nie o „przestrzeni postradzieckiej”, ale o „Eurazji”. W wymiarze lokalnym interesującym przykładem reintegracji jest Czeczenia.

Podczas wykładu przedstawiony zostanie  stan na obszarach formalnie wchodzących w skład innych państw: Naddniestrza, Czeczenii, parapaństw Kaukazu Południowego. Jak się tam w ostatnich latach żyje? Jakie zaszły zmiany? Na ile mogą być trwałe?

Wykład wygłosi dr Cezary Mądry – adiunkt na Wydziale Nauk Geograficznych i Geologicznych Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu.